मका हे एक उच्च-इनपुट पीक आहे ज्याला वाढीच्या प्रत्येक टप्प्यावर संतुलित अन्नद्रव्यांची गरज असते. अन्नद्रव्यांची कमतरता केवळ उत्पादन घटवत नाही, तर पिकाची कीड, रोग आणि हवामानातील ताण सहन करण्याची क्षमता देखील कमी करते. लवकर ओळख आणि योग्य व्यवस्थापन हे निरोगी आणि उत्पादनक्षम पीक मिळवण्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे.

🔹लक्षणे: 👉 पिवळसरपणा जुन्या/खालच्या पानांपासून सुरू होतो आणि वरच्या बाजूने पसरतो 👉पानाच्या टोकापासून खाली व्ही-आकाराचा पिवळसर चट्टा दिसतो 👉वाढ खुंटते आणि कणसांची वाढ कमी होते 🔹व्यवस्थापन: 👉युरिया किंवा अमोनियम नायट्रेट उभ्याने दया 👉नत्रच्या कार्यक्षम वापरासाठी विभागून देणे फायदेशीर 👉शोषणासाठी पुरेसा मातीतील ओलावा राखा

🔹लक्षणे: 👉 जुन्या पानांवर जांभळसर किंवा लालसर रंग दिसतो 👉मुळांची वाढ कमी होते आणि परिपक्वता उशिरा येते 👉खोड कमकुवत होतात आणि दाणे भरणा कमी होते 🔹व्यवस्थापन: 👉डीएपी (डाय-अमोनियम फॉस्फेट) किंवा सिंगल सुपर फॉस्फेट (एसएसपी) वापरा 👉मुळांची सुरुवातीची वाढ होण्यासाठी पेरणीवेळी मूलभूत मात्रा द्या

🔹लक्षणे: 👉 पानांच्या कडांवर पिवळसर किंवा तपकिरी रंग येतो, नंतर भाजल्यासारखा दिसतो 👉दुष्काळ आणि उभे राहण्याची प्रतिकारशक्ती कमी होते 👉खोड कमकुवत आणि कणसे लहान राहतात 🔹व्यवस्थापन: 👉म्युरिएट ऑफ पोटॅश (एमओपी) मूलभूत किंवा नंतरच्या काळात वापरा 👉पोटॅशियमची धुलाई टाळण्यासाठी अति पाणी देणे टाळा

🔹लक्षणे: 👉कोवळ्या पानांमध्ये इंटरव्हेनियल क्लोरोसिस (शिरांमधील पिवळसरपणा) 👉पेरे छोटे आणि पाने लहान राहतात 👉कणसांची वाढ कमी होते 🔹व्यवस्थापन: 👉झिंक सल्फेट @ 25–30 किलो/हेक्टरची मूलभूत मात्रा वापरावी 👉झटपट सुधारण्यासाठी 0.5% झिंक सल्फेटची फवारणी करा

👉 पेरणीपूर्वी मातीची तपासणी करा 👉संतुलित एनपीके खतांसोबत सूक्ष्म अन्नद्रव्ये वापरा 👉योग्य वेळ आणि पद्धतीने खतांचा वापर करा 👉सुरुवातीच्या वाढीच्या आणि पुनरुत्पादक टप्प्यांमध्ये पिकांचे निरीक्षण करा 👉मातीची गुणवत्ता आणि अन्नद्रव्य धारणशक्ती वाढवण्यासाठी सेंद्रिय खते वापरा 👉प्रति एकर 1 किलो 19:19:19 एनपीके आणि 500 ग्रॅम सूक्ष्म अन्नद्रव्ये वापरा.

💡योग्य अन्नद्रव्य व्यवस्थापन हे उच्च मका उत्पादनाचे मुख्य आधार आहे. अन्नद्रव्यांच्या कमतरतेची लक्षणे लवकर ओळखून आणि योग्य खत धोरणांना प्रतिसाद देऊन, शेतकरी चांगले उत्पादन, निरोगी पिके आणि उच्च नफा मिळवू शकतात.

हा लेख वाचल्याबद्दल धन्यवाद, आम्हाला आशा आहे की आपण लेख आवडण्यासाठी आयकॉनवर 👍 क्लिक केले असेल आणि आता आपल्या मित्र आणि कुटुंबियांसह देखील सामायिक कराल!