तुम्हाला तुमच्या पिकामध्ये मर येणे आणि इतर रोगांचे डाग पानांवर येणे यांसारख्या रोगांना वारंवार सामोरे जावे लागत आहे का? पीक फेरपालट मोठ्या प्रमाणात प्रादुर्भाव कमी करण्यास मदत करतात. भाजीपाला आणि शेतातील पिकांच्या तण आणि किडींचे योग्य व्यवस्थापन करण्यासाठी पीक फेरपालट हे देखील एक महत्त्वाचे धोरण आहे. पिके फेरपालट केल्याने झाडांना फायदे देखील मिळतात आणि जमिनीचे आरोग्य राखले जाते.
पिक फेरपालटचे फायदे
एकाच वर्गातील भाजीपाला पिकांना एकसारखे रोग आणि किड रोगांना बळी पडतात, एकसारखे अन्नद्रवे पिकाला लागते. एकच पीक घेतल्यास या प्रकारच्या रोगांची संख्या कमी होणार नाही. परंतु पीक फेरपालटीमुळे रोगांचा विकास कमी होऊन नियंत्रणात राहण्यास मदत होते.
अनेक वनस्पतींमध्ये सूत्रकृमी मातीत असतात आणि पीक रोटेशनद्वारे व्यवस्थापन केले जाऊ शकतात. सूत्रकृमी, रूट-नॉट नेमाटोड्स प्रमाणे, अनेक सूत्रकृमी असतात. सूत्रकृमीच्या समस्यांसाठी, सूत्रकृमीची लोकसंख्या पुरेशा प्रमाणात कमी करण्यासाठी आवश्यक असलेल्या वेळेसाठी योग्यरित्या ओळखणे आणि यजमान नसलेल्या पिकांकडे फेरपालट महत्वाचे आहे.
किडींचे जीवनचक्र खंडित करण्यासाठी पीक फेरपालटाचा वापर केला जाऊ शकतो. किडींच्या बहुतेक सुप्त अवस्था जमिनीत राहतात आणि पेरणी झाल्यावर पिकांचे नुकसान करू लागतात. जर शेताला यजमान नसलेल्या पिकाकडे फिरवले तर अळ्यांना खाण्यासाठी यजमान पीक नसते आणि ते चक्र मोडून मरतात. गुलाबी बोंडअळीसाठी कीटकांचे जीवनचक्र मोडणे ही एक महत्त्वाची व्यवस्थापन पद्धत आहे जी आजकाल कापसाची मोठी समस्या बनली आहे.
पीक फेरपालटचा उपयोग तण व्यवस्थापन करण्यासाठी देखील केला जाऊ शकतो कारण भिन्न पिके वेगवेगळ्या तणांच्या प्रजातींशी स्पर्धा करतात. पीक फेरपालटीमुळे काही प्रजाती तयार होण्यास प्रतिबंध होतो ज्या सतत लागवडीमुळे प्रमुख तण बनल्या आहेत. या सरावामुळे समस्या तणांचा प्रादुर्भाव कमी होतो जे कालांतराने तयार होऊ शकतात.
पिके त्यांच्या अन्नद्रवेच्या गरजा आणि मातीतून पोषक द्रव्ये काढण्याच्या क्षमतेमध्ये भिन्न असतात. कडधान्य पिकांसारख्या शेंगा वातावरणातील नायट्रोजन निश्चित करू शकतात आणि जमिनीतील नायट्रोजनची पातळी वाढवण्यासाठी वापरली जाऊ शकतात.
तांदूळ, गहू, मका यासारखी धान्य पिके.टोमॅटो किंवा सोलानेसी वर्गीयतील ही पिके फेरपालट करू शकता.
वांगी, मिरची, टोमॅटो, बटाटे. ही पिके खते घेतात. गवत वर्गीय या पिकांची लागवड करा. ही पिके शेंगां पिकासोबत फेरपालट करावी.
कोबी, फुलकोबी, चायनीज कोबी, ब्रोकोली, ब्रसेल्स स्प्राउट्स मुळा, या पिकांनी शेंगा वर्गीय या पिकासोबत लागवड करा. या नंतर शेतात भरपूर कंपोस्ट आणि सेंद्रिय पदार्थ टाकावेत.
गाजर, भाजी किंवा कोशिंबीर बनवण्यासाठी उपयुक्त अशी एक वनस्पती, धणे, अजमोदा (ओवा). ही पिके इतर कोणत्याही गटा सोबत पीक फेरपालट करू शकतात. शेंगा, कांदे या पिकां सोबत फेरपालट करा किंवा बाग एका हंगामासाठी पडीक राहू द्या.
काकडी, खरबूज, स्क्वॅश, भोपळे, टरबूज. ही पिके जास्त खाणारी आहेत. गवत कुटुंबातील या पिकांची लागवड करा. शेंगांसह या पिकांची पीक फेरपालट करावी
लसूण, कांदे, हे हलके खाद्य घेतात. जास्त खाद्य खाल्यांनंतर बीन्स सारख्या माती समृद्धी होईल अशी पिके लागवड करा.
हा लेख वाचल्याबद्दल धन्यवाद, आम्हाला आशा आहे की आपण लेख आवडण्यासाठी चिन्हावर क्लिक करा आणि लेख आपल्या मित्रांसह आणि कुटूंबासह देखील सामायिक करा!
